بزرگترین شرکت خدمات نفتی جهان قول خروج از ایران داده است

شنبه، ۲۲ آبان ۱۳۸۹ / ۱۳ نوامبر ۲۰۱۰

بوستون گلوب زیرعنوان "شرکت نفتی می گوید از ایران خارج می شود" و با سوتیتر "ولی قراردادهای پرسود خروج آن را به تعویق می اندازد" می نویسد بزرگترین شرکت خدمات نفتی جهان بی سرو صدا به وزارت امورخارجه آمریکا وعده خروج از ایران را برای زمانی داده است که قراردادهای جاری اش به انجام برسد.

به گزارش صدای آمریکا، تائیدیه سخنگوی شرکت شلومبرگر (Schlumberger Ltd) دراین زمینه می تواند نشان از یک پیروزی عمده در تلاش هائی داشته باشد که آمریکا برای قطع دسترسی ایران به منابع مالی مورد نیاز دربرنامه اتمی اش انجام می دهد.
ریچارد مودست بازرس پیشین در وزارت بازرگانی آمریکا می گوید "این اگرحقیقت داشته باشد، فوق العاده است".

اما اسنادی داخلی که بوستون گلوب ازاین شرکت به دست آورده است نشان می دهد شلومبرگر - که برای احتمال نقض تحریم ها مورد تحقیق قرار گرفته است - قراردادهائی به ارزش صدها میلیون دلار امضاء کرده است، و در نظر دارد آنها را پیش از خروج به انجام برساند. این قراردادها، شلومبرگر را که تصور می رود آخرین شرکت غربی خدمات نفتی در ایران باشد، دست کم تا سال ۲۰۱۳ دراین کشور نفت خیز فعال نگاه می دارد، که بعضی از مقامات آمریکائی را برای این تعویق در خروج خشمگین ساخته است.

شلومبرگر که درMIT (انستیتوی تکنولوژی ماساچوست) مرکز پژوهشی دارد، دامنه فعالیت های خود را در ایران، و نیز تصمیم اش را برای نهایتا ترک ایران، در پرده ای از اسرار نگاه داشته است. این شرکت، برخلاف شرکت های دیگری که با بوق کرنا تصمیم شان را در مورد خارج شدن اعلام می کنند، هیچگاه علنا قصدش را برای خروج اعللام نکرده است.

با اینحال، قول خصوصی شلومبرگر به مقامات آمریکائی احتمالا معرف فصلی نهائی در یک بازی ۱۵ ساله موش و گربه میان دولت آمریکا و شرکت های غربی کمک کننده به صنایع نفت و گاز ایران است، که بیش از ۶۰ درصد درآمد دولت ایران را تامین می کند.

اسناد داخلی ارائه شده به بوستون گلوب توسط کارمندی از کارمندان شلومبرگر، که این شرکت را به طفره رفتن از تحریمهای علیه ایران متهم می کند، نشان می دهد شرکت چگونه خود را با تحریم های همواره رو به تشدید وفق داده است و تا مدتها پس از آنکه رقبایش مجبور به خروج ایران شدند، قراردادهائی پرمنفعت را درو کرده است.

تحریم هائی که شرکت های آمریکائی را از کمک به ایران منع می کند از سال ۱۹۹۵ برقرار بوده است. اما شلومبرگر توانست به کار کردن در ایران ادامه دهد زیرا این شرکت درخارج ثبت شده است. در سال ۱۹۹۶ مقامات آمریکائی سعی کردند شرکت های خارجی را با تهدید به جریمه به خروج از میدان های نفتی ایران وادار کنند. اما تهدید ها چنان خشمی را در اروپا برانگیخت که مقامات آمریکائی هیچگاه آن ها را به اجرا نگذاشتند.

در سالهای اخیر مقامات آمریکائی کشورهای دیگر را برای به اجرا گذاشتن تحریم های مصوب خودشان زیر فشار گذاشتند. همزمان با شدت گرفتن نگرانی ها از برنامه اتمی ایران، اتحادیه اروپا، به نوبه خود ممنوعیت انتقال تکنولوژی نفتی به ایران را وضع کرد.

این حمایت فزاینده اروپا از تحریم ها بود که به گفته راد نلسون (Rod Nelson) نایب رئیس و مسئول ارتباطات در شلومبرگر، این شرکت را به خروج از ایران متقاعد ساخت. نلسون می گوید شلومبرگرهیچگاه قانون شکنی نکرده است، و تاکید می کند که تصمیم اش به خروج داوطلبانه بوده است.

با اینحال منتقدین شلومبرگر می گویند این شرکت در تلاش برای طفره رفتن از تحریم ها و ماندن در ایران بیش از حد جلورفته است.

براد شرمن، (Brad Sherman) نماینده حزب دمکرات از ایالت کالیفرنیا درمجلس نمایندگان و یکی ازبانیان قانون تحریم های علیه ایران که تابستان امسال به تصویب رسید و به وزارت امورخارجه اجازه می دهد دارائی شرکت خارجی فعال در صنعت نفت ایران را مسدود کند و آنها را از گرفتن مقاطعه های دولت فدرال محروم سازد، می گوید این [رفتار شلومبرگر] موردی روشن برای اعمال مجازات است.

شلومبرگر در سال ۱۹۱۹ توسط دو برادر فرانسوی پایه گذاری شد که ماشین های مخصوص کشف نفت در زیرزمین را اختراع کرده بودند. این شرکت از سال های دهه ۱۹۴۰ که شرکت های عظیم نفتی بریتانیائی و آمریکائی برصعنت نفت ایران سلطه داشتند در این کشور فعال بوده است. شلومبرگر، و دیگر شرکت های خدمات نفتی پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ نیز در ایران ماندند، و به ایران در حفظ جریان نفت کمک کردند.